„Sztuka uzdrawiania w malarstwie i grafice epoki nowożytnej”

 

Szanowni Państwo,

zapraszamy do obejrzenia nowej wystawy, która została urządzona w naszym łączniku pomiędzy budynkami  Rektoratu  i CBI. 

Muzeum Historii Medycyny Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego ma zaszczyt zaprezentować reprodukcje malarstwa i grafiki, przede wszystkim sztuki holenderskiej i flamandzkiej XVII wieku, której tematem jest spotkanie pacjenta z lekarzem.

Utożsamiający związek pomiędzy medycyną i sztuką wynika już z klasycznej definicji sztuki pochodzącej od Arystotelesa a rozwiniętej przez św. Tomasza z Akwinu. Według niego sztuka jest zasadą poprawnego wytwarzania dzieł zamierzonych, a racją jej bytu jest uzupełnienie braku pozostawionego przez naturę – Ars imitatur naturam et suplet defectum naturae in illis inquibus – natura deficit Sztuka naśladuje naturę i dopełnia zastane braki. Najdotkliwszym dla człowieka brakiem jest brak zdrowia. Medycyna, tak jak sztuka, naśladuje naturę, której cechą podstawową jest celowość. Sztuka lekarska rozpoznaje, czy natura dopuszcza naprawienie określonego braku. Medycyna jest więc obrazem wiedzy o świecie i naprawianiem świata. Ten humanistyczny cel jest niezbędny do tego, by wymiar naukowy nie pochłonął istoty, czyli chorego, by medycyna i opieka medyczna nie sprowadziły człowieka jedynie do przypadku choroby.

Kręta i najeżona pułapkami była droga prowadząca do rozpoznawania przez medycynę praw natury. Przed XX stuleciem, bardzo często nawet mniej poważne choroby mogły prowadzić do śmierci lub trwałego kalectwa. Nie dziwi więc fakt, że relacja między osobą chorą a osobą, która leczy była częstym tematem pojawiającym się w sztukach pięknych, czasem traktowanym z dozą humoru.

W epoce nowożytnej popularność zyskało malarstwo rodzajowe, szczególnie wśród artystów holenderskich i flamandzkich. Malarze zgłębiali wiele aspektów życia codziennego i wykorzystywali ich różnorodność w swojej twórczości. Jednym z popularnych tematów była medycyna. Powstawały dzieła ukazujące lekarzy zajętych cierpiącymi, chorymi ludźmi, piętnujące postępowanie znachorów, wyśmiewające łatwowierność niewykształconych pacjentów. Sceny te rozgrywały się w ubogich gospodach, na zatłoczonych jarmarkach czy w domach zamożnego mieszczaństwa.

Jednym z bardziej popularnych tematów było badanie pulsu oraz badanie moczu na podstawie wylądu. Powtarzającym się motywem są przedstawienia lekarzy wzywanych do zbadania dziewcząt dotkniętych miłosną chorobą. Ból zęba jest często ukazywany przez artystów w satyrycznych ujęciach, podobnie jak proste zabiegi chirurgiczne wykonywane przez medyków, w tym również usuwanie „kamienia szaleństwa” z czaszki dotkniętego obłędem pacjenta.

 

Monika Klimowska
Muzeum Historii Medycyny Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego

200 lecie Towarzystwa Lekarskiego Warszawskiego

Szanowni Państwo,

Mamy przyjemność poinformować, że już 6 grudnia o godzinie 13.00 w Centrum Dydaktycznym WUM odbędzie się jubileuszowa uroczystość 200 lecia nieprzerwanej działalności Towarzystwa Lekarskiego Warszawskiego.

Swoje święto Towarzystwo TLW rozpoczyna wystawą portretów lekarzy warszawskich – członków i przyjaciół TLW – działających współcześnie przedstawicieli naszej wielkiej wspólnoty akademickiej. Twórcą prezentowanych portretów jest malarz, artysta Tytus Byczkowski, a   współorganizatorem wystawy jest nasze Muzeum.

Utworzone 6 grudnia 1820 roku, z inicjatywy grupy profesorów Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Warszawskiego, Towarzystwo Lekarskie Warszawskie przez następne 200 najtrudniejszych lat w historii Polski realizowało pomimo przeciwności i burz dziejowych swoje naczelne hasło – „Służyć Ludziom i Ojczyźnie”, przechowując i rozwijając najpiękniejsze tradycje i najlepsze wzorce postępowania lekarskiego.

 

„Prawdziwi aktorzy teatru neuronauki, czyli jak odkrywamy tajemnice ludzkiego umysłu.”

Szanowni Państwo,

Jest nam miło poinformować, że już 28 września tj. wtorek o godz: 17.00 spotkamy  się kolejny raz na wykładzie, który organizowany jest w ramach projektu: „Poznaj tajemnice ciała ludzkiego w teatrze anatomicznym XXI wieku” i jest dofinansowany przez Ministra Edukacji i Nauki z programu „Społeczna odpowiedzialność nauki”.

Wykład będzie przeprowadzony  w formie on-line,   a następnie zostanie nagrany i udostępniony na naszej stronie Teatru Anatomicznego, a także na kanale You-Tube. Prelegentem naszego spotkania będzie  dr Wiktor Bogacki , który przedstawi  wykład pt: „Prawdziwi aktorzy teatru neuronauki, czyli jak odkrywamy tajemnice ludzkiego umysłu.”

Pytanie o istotę umysłu jest prawdopodobnie jeszcze starsze niż medycyna, jednak próby odpowiedzi na nie nierozerwalnie łączą się z badaniami z dziedziny anatomii prawidłowej i patologicznej. Chociaż wkład tych prac jest wielki, ich metodologia napotykała liczne bariery. Eksplozja technik badawczych ostatniego stulecia umożliwiła wgłębienie się w procesy neurobiologiczne na niespotykanym wcześniej poziomie.  Wiedza o mechanizmach działania substancji psychoaktywnych, biologicznych podstawach chorób psychicznych, mechanizmach powstawania emocji czy wreszcie ewolucji języka pochodzi z tak zwanych translacyjnych badań podstawowych i przedklinicznych. Co to oznacza? Czym one są? I jak badania neurobehawioralne odkrywają przed nami tajemnice ludzkiego umysłu? Na te pytania postaramy się odpowiedzieć podczas wykładu.

Wykład odbędzie się pod adresem:

https://us06web.zoom.us/j/88628774733?pwd=ODJQNHcwQyt2bkd3aGxlSlpJY2dRdz09

Ze względów technicznych liczba wejść na platformę ograniczona jest do 300 – o uczestnictwie w wydarzeniu decyduje pierwszeństwo połączenia ze wskazaną stroną.