Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
Prof. Edward Towpik Dyrektor Muzeum Historii Medycyny
Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
zaprasza na sesję i otwarcie wystawy
OJCIEC i SYN Witold i Tadeusz Orłowscy
pod Honorowym Patronatem JM prof. Mirosława Wielgosia
Rektora Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
we wtorek, 29 listopada 2016 r. o godz. 13.00
w Muzeum Historii Medycyny WUM, ul. Żwirki i Wigury 63
Prof. Edward Towpik Dyrektor Muzeum Historii Medycyny
Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
zaprasza na promocję książki
dr Marii Ciesielskiej
„Szpital obozowy dla kobiet w KL Auschwitz-Birkenau (1942-1945)”
w środę, 13 stycznia 2016 r. o godz. 17.00 ul. Żwirki i Wigury 63
W środę, 13 stycznia br., odbyło się kolejne Spotkanie Muzealne, podczas którego przedstawiono książkę dr Marii Ciesielskiej „Szpital obozowy dla kobiet w KL Auschwitz-Birkenau (1942-1945)”. Publikacja ta inauguruje serię wydawniczą o nazwie: „Biblioteka Muzeum Historii Medycyny Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego”. Uroczystą promocję zaszczycił swoją obecnością JM Rektor- prof. Marek Krawczyk.
Książka powstała na podstawie rozprawy doktorskiej Autorki, obronionej na naszej Uczelni. Autorka z niezwykłą dbałością o szczegóły historyczne przedstawiła genezę powstania obozu i problematykę zbrodniczych eksperymentów „medycznych”, a na tym tle – działalność szpitala obozowego dla kobiet. W drugiej części książki zawarte zostały biogramy bohaterskich lekarek więźniarek pracujących w tym szpitalu, udzielających pomocy i otuchy mimo bezpośredniego zagrożenia ich własnego życia.
Dyrektor Muzeum prof. Edward Towpik przedstawił zebranym sylwetkę Autorki – specjalistki w zakresie medycyny rodzinnej, doktor nauk medycznych w dziedzinie historii medycyny, a także przewodniczącej Sekcji Historycznej Okręgowej Izby Lekarskiej w Warszawie.
W pełnej emocji dyskusji wzięli udział m.in. członkowie rodzin bohaterskich lekarek – więźniarek; dwoje z nich było więźniami Auschwitz jako małe dzieci. Wszyscy uczestnicy spotkania otrzymali egzemplarz książki, mogli też porozmawiać z Autorką i uzyskać dedykację.
„Gdy gaśnie pamięć ludzka dalej mówią kamienie” Tytuł tej publikacji, dokumentuje kolejną wystawę w Muzeum Historii Medycyny Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, to słowa wypowiedziane przed laty przez Prymasa Tysiąclecia – Stefana kardynała Wyszyńskiego.
Wystawa mówi o wybitnych postaciach Uczelni, o ważnych miejscach
i wydarzeniach w jej historii, utrwalonych na pamiątkowych tablicach
i w rzeźbach zdobiących nasze szpitale, sale wykładowe i zakłady naukowo-dydaktyczne. Te „kamienie” – tablice i rzeźby – stały się kanwą ekspozycji –
a także publikacji. Dokonując niezbędnego wyboru kierowaliśmy się zarówno znaczeniem postaci, miejsca lub wydarzenia, jak i formą upamiętnienia. Przedstawiane obiekty powstawały w różnych okresach minionego stulecia
i są, obok treści, także swoistym signum temporis i przekrojem stylów sztuki kommemoratywnej.
Pierwsza część publikacji przedstawia (w skrócie) fragment ekspozycji poświęcony osobom. Wizerunek tablicy lub rzeźby wzbogacono krótką notą biograficzną i uzupełniono stosownymi ilustracjami. Układ drugiej części – poświęconej gmachom – jest zbliżony. Obie części przedziela plan międzywojennej Warszawy ze wskazaniem umiejscowienia tych gmachów. Przypomnienie wydaje się zasadne, skoro niektórych już nie ma (Szpital Karola i Marii) inne istnieją w zmienionym kształcie, a ich pierwotne nazwy (Szpital Starozakonnych, Szpital św. Stanisława) są niemal nieznane, a kolejne znikają ze struktury Uczelni (Zakłady Teoretyczne przy Krakowskim Przedmieściu, Szpital przy ul. Litewskiej).
Papier, wbrew pozorom, jest nie mniej trwałą formą upamiętnienia, niż marmur lub brąz. Niech więc ta publikacja zapisze w pamięci zarówno wystawę,
jak i jej bohaterów – i stanie się kolejnym „kamieniem”.
Prof. dr hab. med. Edward Towpik – Dyrektor Muzeum Historii Medycyny Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
W dniu 14 listopada 2014 roku została otwarta wystawa pt: „70-lecie reaktywowania Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Warszawskiego”
Na wystawie przedstawiono początki tajnego nauczania m.in. „Szkołę Zaorskiego” działającą od 1941 roku oraz historię reaktywowania w 1944 roku Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Warszawskiego. Wystawę ilustruje bogaty materiał ikonograficzny i dokumentacyjny pochodzący od byłych studentów „Szkoły Zaorskiego” i „Akademii Boremlowskiej”.
Prof. Edward Towpik dyrektor Muzeum Historii Medycyny zaprasza na sesję „Szpitale Dobrej Woli. Szpitale: Karola i Marii, św Łazarza, Wolski
i św. Stanisława w pierwszych dniach Powstania Warszawskiego” organizowaną pod Patronatem JM Rektora Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego Prof. Marka Krawczyka przy współudziale Muzeum Powstania Warszawskiego. W poniedziałek, 16 czerwca 2014 roku o godzinie 15.00
Program:
Uroczyste otwarcie
Projekcja filmu: „Szpital Dobrej Woli” [real. J. Zajicek i wsp., 1993]
Uroczystej inauguracji „Spotkań” dokonał JM Rektor prof. Marek Krawczyk. Podkreślił, że Uniwersytet powinien nie tylko dobrze przygotowywać studentów do wykonywania zawodu, ale też kształcić postawy humanistyczne i zainteresowania kulturą i sztuką. Wyraził zadowolenie z faktu, że Muzeum Historii Medycyny naszej Uczelni będzie pełniło tę ważną rolę.
Kanwą inauguracyjnego „Spotkania” było sensacyjne odnalezienie rękopisu „Wiernej rzeki”. Ten rękopis Stefana Żeromskiego uważany był za bezpowrotnie stracony podczas wojny, potwierdziła to w publikowanych wspomnieniach córka pisarza Monika.
Dzięki uprzejmości Domu Aukcyjnego „Lamus” rękopis ten został uczestnikom przedstawiony i wzbudził – co oczywiste – ogromne zainteresowanie. Warto podkreślić, że jest to zaledwie czwarty znany czystopis dzieł Stefana Żeromskiego, inne nie zachowały się.
W znakomitym wykładzie „Odkrywanie Żeromskiego” prof. Zdzisław Adamczyk, wybitny badacz i znawca biografii i spuścizny wielkiego pisarza, wydawca jego dzieł, przedstawił losy innych rękopisów na tle mało znanych faktów biograficznych.
W kilka dni później rękopis „Wiernej rzeki” zakupiła na aukcji Biblioteka Narodowa za 240 tysięcy złotych.
Autorem tych pięknych słów był przed laty Prymas Tysiąclecia – Stefan kardynał Wyszyński. Przywołujemy je przedstawiając kolejną wystawę czasową Muzeum Historii Medycyny Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Mówi ona o wybitnych postaciach Uczelni i o ważnych wydarzeniach w jej historii – utrwalonych na pamiątkowych tablicach
i w rzeźbach, zdobiących nasze szpitale i zakłady naukowo-dydaktyczne. Tablice i rzeźby poświęcone osobom, wraz z krótkimi notami biograficznymi, przedstawiono w centralnej części ekspozycji. Wokół prezentujemy pozostałe tablice i rzeźby mówiące o zdarzeniach, na tle krótkich rysów historycznych szpitali i budynków, w których się znajdują. Wielu wspaniałych lekarzy
i nauczycieli akademickich nie ma poświęconych im tablic. Nazwiska niektórych z nich przypominamy w górnej części układu przestrzennego wystawy.
W wernisażu, na zaproszenie JM Rektora prof. Marka Krawczyka i Dyrektora Muzeum prof. Edwarda Towpika, wzięło udział wielu znakomitych gości
ze świata medycznego i kultury. Uroczystość uświetnili swoją obecnością przedstawiciele władz uczelni, towarzystw medycznych, naukowych
i samorządu lekarskiego oraz nasi seniorzy uczelni, darczyńcy i przyjaciele Muzeum.
Autorkami scenariusza wystawy są mgr Grażyna Jermakowicz i mgr Agata Małkowska pod merytorycznym kierunkiem prof. Edwarda Towpika. Autorką projektu graficznego i przestrzennego wystawy jest Diana Gawronkiewicz
z pracowni „Podpunkt”.
Wystawę można oglądać w Galerii Wystaw Czasowych do 1 marca 2019
Muzeum Historii Medycyny Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.
Centrum Biblioteczno-Informacyjne WUM
ul. Żwirki i Wigury 63, Warszawa
poniedziałek – piątek: 8-20 sobota: 8-14
Na posiedzeniu 22 kwietnia 2013 roku Senat Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego zatwierdził znak graficzny Muzeum Historii Medycyny WUM. Wiodącymi elementami są: laska Asklepiosa i początkowe słowa (w wersji łacińskiej) greckiej maksymy Hipokratesa: „Ho bios brachys, he de techne makre…”
Polskie tłumaczenie całej maksymy brzmi: „Życie krótkie, sztuka długa, okazja ulotna, doświadczenie niebezpieczne, sąd niełatwy”. Sugeruje, że do poznania sztuki medycznej nie wystarczy życie jednego człowieka – potrzebna jest praca wielu pokoleń.
W 2013 roku powstała publikacja powystawowa pod redakcją prof. Edwarda Towpika na postawie materiałów opracowanych przez mgr Grażynę Jermakowicz i mgr Agatę Małkowską. Projekt graficzny wydawnictwa wykonała Emilia Bojańczyk i Diana Gawronkiewicz z firmy PODPUNKT.
„Rok 2012 był Rokiem Korczakowskim. Dlatego też oczywisty był wybór losów Starego Doktora Janusza Korczaka – absolwenta Wydziału Lekarskiego Cesarskiego Uniwersytetu Warszawskiego, wychowanka naszej Uczelni, jako tematu wystawy, która zapoczątkowała działalność Muzeum Historii Medycyny Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.
Ta nowa na mapie Warszawy placówka kulturalna, kierowana przez
prof. Edwarda Towpika, postanowiła przybliżyć tę nieprzeciętną Postać
i pokazać szerokiej publiczności mniej znany aspekt życia Janusza Korczaka, jakim było uprawiane medycyny.
Wernisaż wystawy odbył się 7 grudnia 2012 roku w nowym Centrum Biblioteczno-Informacyjnym naszej Uczelni, z udziałem Wicemarszałka Senatu Stanisława Karczewskiego oraz Wiceminister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Małgorzaty Omilanowskiej. 19 lutego 2013 roku, podczas wizyty w naszej Uczelni, ekspozycję zwiedziła Pierwsza Dama Rzeczypospolitej Polskiej Pani Anna Komorowska.
Ideą, jaka przyświecała utworzeniu Muzeum Historii Medycyny w naszej Uczelni, było „ocalanie od zapomnienia” przeszłości najszlachetniejszej
ze sztuk – medycyny; spisanie, w przeróżnych formach, wielkiej spuścizny medycyny polskiej, ze szczególnym naciskiem na dzieje naszej Wszechnicy. Rozpoczęcie działalności Muzeum to święto całej warszawskiej medycyny,
na tę chwilę czekały pokolenia medyków.
Inicjująca działalność Muzeum wystawa „Winienem być dobrym lekarzem- Janusz Korczak (Henryk Goldszmit)” – silna merytorycznie, przygotowana
z wielkim rozmachem artystycznym i ciesząca się dużym powodzeniem wśród zwiedzających – jest bardzo dobrym i obiecującym początkiem działania Muzeum Historii Medycyny Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego”.
Rektor WUM Prof. dr hab. n. med. Marek Krawczyk
Ekspozycja powstała na podstawie wybranych dokumentów archiwalnych, ikonograficznych oraz literatury medycznej, ukazujących w sposób syntetyczny działalność Korczaka jako lekarza. Przypomniano pracę w Szpitalu im. Bersonów i Baumanów, służbę w charakterze lekarza armii carskiej w wojnie rosyjsko-japońskiej i w I wojnie światowej. Przedstawiono fragmenty jego specjalistycznych publikacji medycznych, sygnowanych nazwiskiem Henryk Goldszmit, dokumenty osobiste związane z medycyną oraz fotografie, a wszystko na tle panoramy Warszawy przełomu wieków XIX i XX oraz lat międzywojennych.
WERNISAŻ WYSTAWY
7 grudnia 2012 roku wystawą „Winienem być dobrym lekarzem- Janusz Korczak (Henryk Goldszmit)” rozpoczęło działalność Muzeum Historii Medycyny Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. W wernisażu,
na zaproszenie Rektora prof. Marka Krawczyka i Dyrektora Muzeum
prof. Edwarda Towpika, uczestniczyli Wiceminister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Małgorzata Omilanowska oraz Wicemarszałek Senatu Stanisław Karczewski.
„Dzisiaj urzeczywistniają się plany istnienia Muzeum Historii Medycyny
w naszej Uczelni” – mówił podczas uroczystości Rektor prof. Marek Krawczyk, który podkreślał, że otwarcie jest świętem całej warszawskiej medycyny,
a na tę chwilę czekały pokolenia medyków. Rektor zwracał uwagę na fakt,
że trudno w Roku Janusza Korczaka wyobrazić sobie lepszy temat wystawy inaugurującej działalność Muzeum niż ten poświęcony Absolwentowi Wydziału Lekarskiego Cesarskiego Uniwersytetu Warszawskiego
dr Januszowi Korczakowi.
Wiceminister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Małgorzata Omilanowska podziękowała w imieniu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego za to,
że środowisko medyczne podjęło projekt zapisania dziejów polskiej medycyny, bo, jak podkreślała Pani Wiceminister, tak szeroko projekt Muzeum Historii Medycyny naszej Uczelni postrzega resort kultury. „Historia medycyny jest częścią polskiego dziedzictwa narodowego” – mówiła Pani Wiceminister, która zwracała uwagę również na walor edukacyjny nowej placówki. Mówiła również, że założenie Muzeum tworzy szansę realniej współpracy Uczelni i MKiDN,
bo w resorcie są środki na działalność o takim charakterze. Wiceminister podkreślała również, że otwierana ekspozycja jest jedyną wystawą poświęconą dr Januszowi Korczakowi zorganizowaną w kończącym się roku Janusza Korczaka.
Dyrektor Muzeum prof. Edward Towpik odczytał listy, jakie wpłynęły w związku z uroczystością: od Marszałek Sejmu Ewy Kopacz, Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego prof. Barbary Kudryckiej, Sekretarz Stanu w Kancelarii Prezydenta Pani Ireny Wójcickiej oraz byłej Pierwszej Damy Pani Jolanty Kwaśniewskiej.
W swoim wystąpieniu prof. Edward Towpik podkreślał walory lokalizacji Muzeum w naszej Uczelni: „Studenci, lekarze, naukowcy żyją przede wszystkim błyskawicznym postępem wiedzy zawodowej, nowymi technologiami, walką o swoją pozycję w niełatwym, ostro konkurującym świecie. Jeżeli gdziekolwiek możemy zachęcić do chwili refleksji nad przeszłością, pokazać dobre wzorce kultury i sztuki, to właśnie tu – w samym centrum aktywności akademickiej i lekarskiej”. Pan Profesor podziękował Rektorowi prof. Markowi Krawczykowi za to, „że w wizji rozwoju Uczelni,
tak dynamiczniej realizowanej, znalazło się miejsce dla placówki na którą czekało kilka pokoleń medyków”. „To Pan jest twórcą Muzeum Historii Medycyny, nam pozostaje zadanie wypełnienia go treścią” – mówi Dyrektor Muzeum. Pan prof. Edward Towpik podziękował za wsparcie organizacyjne Kanclerz mgr Małgorzacie Kozłowskiej. „Dzisiejsza wystawa zamyka Rok Janusza Korczaka, pokazując najmniej znaną stronę jego życia – działalność lekarską – na tle Warszawy tamtych lat” – mówił Profesor.
Autorkami wystawy są mgr Grażyna Jermakowicz i mgr Agata Małkowska; konsultacją merytoryczną służyła Pani Marta Ciesielska – Kierownik Ośrodka Dokumentacji i Badań „Korczakianum” w Muzeum Historycznym
m.st. Warszawy. Autorki projektu graficznego i przestrzennego wystawy: Emilka Bojańczuk, Diana Gawronkiewicz i Magda Dobruk z pracowni „Podpunkt”.
Wystawa powstała we współpracy z Ośrodkiem Dokumentacji i Badań Korczakianum Oddziałem Muzeum Historycznego m.st. Warszawy, Muzeum Historycznym m.st. Warszawy, Żydowskim Instytutem Historycznym, Muzeum Wojska Polskiego, Centralnym Archiwum Wojskowym, Narodowym Archiwum Cyfrowym, Biblioteką Uniwersytecką w Warszawie oraz Biblioteką Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej.
Marta Wojtach – rzecznik prasowy
