Oświadczenie dot. wykładu „Medycyna i mumie w starożytnym Egipcie”

Szanowni Państwo,

w dniu dzisiejszym sięgnęła nasze Muzeum Historii Medycyny WUM klątwa Tutenchamona uniemożliwiając nam przeprowadzenie wykładu on-line prof. Andrzeja Niwińskiego pt. „Medycyna i mumie w starożytnym Egipcie”. Za sprawą starań jednego z uczestników spotkaniu, który bez wątpienia nie reprezentował ducha akademickiego, prelekcja została przerwana i postaramy się ją Państwu udostępnić z nagrania na początku Nowego Roku. Dziękujemy za Państwa duże zainteresowanie i słowa wsparcia; dzisiejsza smutna sytuacja jeszcze bardziej zmobilizuje nas do działania. Życzymy jeszcze raz spokojnych a przede wszystkim zdrowych Świąt Bożego Narodzenia i pomyślnego 2021 roku.

                                                                    Dyrektor Muzeum Historii Medycyny
Adam Tyszkiewicz

Wystawa „Śladami Asklepiosa i Paracelsusa”

Od poniedziałku (14.12.20)  naprzeciwko Sali Senatu na pierwszym piętrze Rektoratu możecie oglądać wystawę pt. „Śladami Asklepiosa i Paracelsusa”. Ekspozycja została przygotowana w oparciu o zbiory Muzeum Historii Medycyny WUM i ma w zamiarze ukazać dwa światy: medycyny i farmacji. Prezentowane na niej eksponaty zostały pogrupowane wg kilku grup tematycznych. W farmaceutycznej części wystawy pierwszy zespół stanowią pojemniki apteczne z 1 połowy XX wieku; korespondują z tym zespołem zestawy preparatów z surowcami roślinnymi używanymi do produkcji leków oraz gablota poświęcona sprzętowi laboratoryjnemu wykorzystywanemu w farmacji. Znajdują się tam także oryginalne pieczątki lekarskie oraz  recepty z okresu międzywojennego wraz z kilkoma przykładami leków – np. Neosalwarsan będący skutecznym środkiem na kiłę (przed upowszechnieniem się penicyliny). W sekcji medycznej można znaleźć narzędzia, tudzież przedmioty związane z okulistyką, chirurgią, laryngologią i kardiologią np. oryginalne okulary z czasów II wojny światowej oraz ciśnieniomierz (sfigmomanometr) do badania ciśnienia krwi z ok. 1900 roku. Wystawę uzupełniają kopie obrazów o tematyce medyczno –farmaceutycznej oraz dwa tonda z portretami Asklepiosa i Paracelsusa, będące  fragmentami szafy aptecznej z początków XX wieku.

Autorami wystawy są Krzysztof Schoeneich i Zuzanna Kamińska

Zdjęcia wykonał: Krzysztof Gardulski, Dział Fotomedyczny WUM

 

Wykład on-line „Życie i dokonania Tytusa Chałubińskiego w kontekście 200-lecia urodzin” dr Adama Tyszkiewicza

 

W imieniu Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu oraz Mazowieckiego Samorządowego Centrum Doskonalenia Nauczycieli Wydział w Warszawie serdecznie zapraszamy Państwa na wykład on-line dra Adama Tyszkiewicza pt. „Życie i dokonania Tytusa Chałubińskiego w kontekście 200-lecia urodzin”, który odbędzie się 16 grudnia o godzinie 17. Prelegent przybliży postać i dokonania najsłynniejszego lekarza dziewiętnastowiecznej Warszawy przyrodnika, społecznika, znanego piewcy Tatr. Jego biografia zostanie przedstawiona na tle realiów społecznych i historycznych epoki z podkreśleniem dokonań na niwie nauk medycznych i przyrodniczych, działalności społecznej oraz oceną jego działań w dobie współczesnej. Podczas prelekcji dowiecie się np. czym pasjonował się Chałubiński podczas pobytu w Dreźnie w 1864 r., gdzie rozważano po śmierci „króla Tatr” zlokalizować jego nagrobek oraz w jaki sposób Akademia Medyczna w Warszawie planowała przed laty uhonorować słynnego lekarza. W spotkaniu wezmą także udział dyrektor Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu Leszek Ruszczyk oraz kierownik Działu Przyrody tejże instytucji Marek Słupek.

Aby wziąć udział w wykładzie należy w dniu 16 grudnia o godzinie 17.00 wejść do pokoju wykładowego- link dostępowy, ID spotkania oraz hasło poniżej:

Serdecznie zapraszamy!

Wykład prof. dra hab. Andrzeja Niwińskiego pt „Medycyna i mumie w starożytnym Egipcie”

W imieniu Muzeum Historii Medycyny oraz prelegenta – prof. dra hab. Andrzeja Niwińskiego serdecznie zapraszamy na wykład pt. „Medycyna i mumie
w starożytnym Egipcie”. To druga z serii dziesięciu prelekcji realizowanych
w ramach projektu „Poznaj tajemnice ciała ludzkiego w teatrze anatomicznym XXI wieku”.

Wykład odbędzie się w formie on-line 17 grudnia 2020 r. o godzinie 17:00 pod adresem https://zoom.us/j/97952855454?pwd=K2VKeUJGSEZLUDdzVTFYMFd0bTY1UT09.

Ze względów technicznych liczba wejść na platformę ograniczona jest do 250 – o uczestnictwie w wydarzeniu decyduje pierwszeństwo połączenia ze wskazanym adresem. Wykład zostanie nagrany i udostępniony na naszej nowej witrynie www.teatranatomiczny.wum.edu.pl

Podczas wykładu zaprezentowane zostaną źródła obecnej wiedzy o staroegipskiej medycynie i lekarzach.  Dowiecie się wszystkiego, co chcielibyście wiedzieć o mumiach znad Nilu: poznacie  metody mumifikacji, sens balsamowania zwłok z punktu widzenia religii staroegipskiej, wreszcie historię rozpowszechniania się wiedzy o mumiach w Europie. Na koniec wspomniane zostanie zagadnienie mumii w Polsce.

 Prof. Andrzej Niwiński jest wybitnym polskim archeologiem, specjalistą w dziedzinie ikonografii religijnej i mitologicznej okresu XXI–XXII dynastii, wieloletnim kierownikiem Misji Skalnej w Hatszepsut oraz założycielem i prezesem Stowarzyszenia Miłośników Egiptu HERHOR.

Wykład organizowany jest w ramach projektu „Poznaj tajemnice ciała ludzkiego w teatrze anatomicznym XXI wieku”, dofinansowanego z programu „Społeczna odpowiedzialność nauki” Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

Wykład  „O klinice dla legionistów, czyli jak działała rzymska służba zdrowia” – prof. Piotr Dyczek

Który z rzymskich cesarzy cierpiał na chroniczną biegunkę a któremu zaszkodził sos z muchomorów? W jaki sposób Galen, jeden z najwybitniejszych lekarzy nowożytnych,  zidentyfikował kto był kochankiem żony cesarza Marka Aureliusza? Ile zarabiał rzymski lekarz i dlaczego rzymscy legioniści stacjonujący w Europie mieli często problemy z oczami?  Odpowiedzi na te i inne pytania znajdziecie Państwo podczas wykładu pt. „O klinice dla legionistówczyli jak działała rzymska służba zdrowia” do którego obejrzenia Muzeum Historii Medycyny WUM serdecznie zaprasza. Wykład odbył się 27 października 2020 r. z inicjatywy JM Rektora Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego prof. dr. hab. n. med. Zbigniewa Gacionga w Klinice Chorób Wewnętrznych, Nadciśnienia Tętniczego i Angiologii WUM.  Podczas wykładu, który ma charakter popularnonaukowy, autor przybliża w prosty i przystępny sposób (okraszony duża porcją humoru) meandry rzymskiej medycyny. Creme de la Creme prezentacji to wirtualny spacer po trójwymiarowej rekonstrukcji rzymskiego szpitala wojskowego w Novae (dzisiejsza Bułgaria) gdzie zajrzymy do wszystkich, nawet najbardziej intymnych, zakątków.

Wykład prowadzi profesor Uniwersytetu Warszawskiego Piotr Dyczek,  archeolog klasyczny, autor ponad 200 prac naukowych i szef kilku ekspedycji archeologicznych (m in. W Egipcie, Sudanie i Bułgarii).

Zapraszamy!

Rys. Widok na Wyspę Tyberyjską przedstawioną jako statek, po lewej Świątynia Eskulapa. Giovanni Ambrogio Brambilla, 1582

Nowe depozyty w naszym Muzeum- przedwojenne modele anatomiczne

Szanowni Państwo, chcielibyśmy przedstawić Państwu nowe depozyty, które dotarły do naszego Muzeum.  Są to przedwojenne modele anatomiczne, które użyczono nam dzięki uprzejmości kierownika  Zakładu Anatomii Prawidłowej i Klinicznej prof. Bogdana Ciszka. Wykonane z gipsu (często także z  dodatkiem papieru typu „mache”) oraz ręcznie malowane,  modele takie stały się popularnymi materiałami dydaktycznymi do nauki anatomii na początku XX wieku oraz praktycznym zamiennikiem trudno dostępnych zwłok ludzkich.

Wszystkie trzy modele będą świetnym dodatkiem do naszej otwieranej w zimę 2021 roku wystawy stałej. Jednym z nich jest prezentowana męska figura z wyeksponowaną muskulaturą. Lewe ramię jest uniesione  ze zgiętą w łokciu wyprostowaną ręką. Prawe ramię jest lekko zgięte, skierowane w dół z dłonią złożoną do góry. Ułożenie nóg powoduje skręcenie bioder. Ta pozycja pozwala na określenie i uwidocznienie określonych  grup mięśni rąk i nóg, górnej części klatki piersiowej i bioder zarówno w stanie rozciągniętym i napiętym (po lewej stronie figury), jak i zgiętym i nieco zrelaksowanym (po prawej stronie modelu). Od XVIII wieku do tego rodzaju przedstawienia anatomicznie dopracowanego muskularnego człowieka odnosi się francuskie określenie écorché (obdarty ze skóry) – zarówno w historii sztuki, jak i medycynie.

Najwcześniejsze potwierdzone przedstawienia artystycznych écorchés pochodzą z okresu renesansu. Zachowało się wiele rysunków écorché autorstwa Leonarda da Vinci (1452–1519), na przykład studium ramienia z wyciągniętą do dołu w czterech pozycjach ręką (1509–1510), którą pokazujemy na ostatnim zdjęciu. Inne znane przykłady to „Ecorche” Jean Antoine Houdona z 1767 roku, „Św. Bartłomiej”  Marco d’ Agrate z 1562 roku czy „Smugglerius” Williama Pinka z 1864 roku.

Wszystkie te słynne przedstawienia wraz ze zdjęciami zostały zamieszczone w dziale Sztuka—Dzieła Sztuki  na naszej stronie Teatru Anatomicznego www.teatranatomiczny.wum.edu.pl na którą serdecznie zapraszamy!

 

Rocznica powstania Uniwersytetu Warszawskiego

Jan F. Piwarski, Pałac Kazimierzowski, litografia,1824
Źródło: Muzeum Warszawy

W dniu dzisiejszym obchodzimy 204 rocznicę powstania Uniwersytetu Warszawskiego. Na mocy edyktu cesarza Aleksandra I , z inicjatywy Stanisława Kostki Potockiego i Stanisława Staszica,  19 listopada 1816 roku powstał Królewski Uniwersytet Warszawski. Pierwszym rektorem został ksiądz pijar, teolog i profesor literatury w Liceum Warszawskim Wojciech A. Szweykowski.

Początkowo na Uniwersytecie powołano pięć wydziałów: Wydział Prawa, Wydział Filozoficzny, Wydział Teologiczny, Wydział Nauk i Sztuk Pięknych oraz Wydział Lekarski, który powstał z istniejącego wcześniej od 1809 roku Wydziału Akademicko- Lekarskiego.

Wydział Lekarski  kształcił lekarzy „wyższych”- magistrów mogących ubiegać się  o stopień doktorski oraz lekarzy „niższych” – chirurgów I i II rzędu, akuszerów, okulistów, także aptekarzy i akuszerki.

Uniwersytet funkcjonował jedynie 15 lat, bowiem po upadku  Powstania Listopadowego zlikwidowano wszystkie uczelnie wyższe Królestwa Polskiego.

 

Wykład pt: „Wirusy i epidemie – temat na czasie”

W imieniu Muzeum Historii Medycyny Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego oraz prelegenta – dra hab. n. med. Tomasza Dzieciątkowskiego serdecznie zapraszamy na wykład pt. „Wirusy i epidemie – temat na czasie”. Będzie to pierwsza z serii dziesięciu prelekcji realizowanych w ramach projektu „Poznaj tajemnice ciała ludzkiego w teatrze anatomicznym XXI wieku”. Czytaj dalej „Wykład pt: „Wirusy i epidemie – temat na czasie””

„Inauguracje roku akademickiego na Uniwersytecie Warszawskim w okresie międzywojennym”

Szanowni Państwo  serdecznie zapraszamy do przeczytania nowego artykułu pt. „Inauguracje roku akademickiego na Uniwersytecie Warszawskim                 w okresie międzywojennym”. Opisuje on zwyczaje i sposób celebracji tego dnia wśród studentów i władz uczelni. Publikację tę znajdziecie Państwo           w czasopiśmie MDM WUM nr 9/2020 str. 52-56

2020-9-MDMWUM Inauguracje roku akademickiego na Uniwersytecie Warszawskim