Femina et Medicina. Portret Hygiei w tradycji akademickiej Warszawy

Rektor Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
prof. dr hab. n. med. Mirosław Wielgoś oraz
Dyrektor Muzeum Historii Medycyny Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego dr n. hum. Adam Tyszkiewicz
zapraszają na otwarcie wystawy pt.:
Femina et Medicina. Portret Hygiei w tradycji akademickiej Warszawy.

Jej otwarcie odbędzie się 6 marca 2019 roku o godz. 10.30 w Galerii Wystaw Czasowych na I piętrze w budynku Centrum Biblioteczno – Informacyjnym przy ul. Żwirki i Wigury 63.

Dopuszczenie kobiet do kształcenia na poziomie uniwersyteckim, tak jak ich dążenia do równouprawnienia w innych dziedzinach, wzbudzały
od najdawniejszych czasów wiele negatywnych emocji i były przedmiotem zażartych sporów w całej Europie. Na świecie panowało przekonanie,
że kobiety nie powinny zajmować się nauką, ponieważ zagrażało to stabilności rodziny. Tradycyjny model postrzegania roli kobiety utrudniał ich wejście
w nowe role, również w środowisko akademickie. Pierwszymi uczelniami, które dopuściły kobiety jako słuchaczki do fakultetów medycznych były uniwersytety w Padwie i Bolonii. Przełom na drodze do ich równouprawnienia w środowisku akademickim nastąpił dopiero w drugiej połowie XIX w. Przyczyniły się do niego przemiany gospodarcze i społeczne oraz rozwój ruchów feministycznych. W tym czasie zaczęto już przyjmować przedstawicielki płci pięknej na europejskie uniwersytety. Najlepszym przykładem zmian w podejściu do kobiet w nauce była kariera Marii Skłodowska-Curie nad Sekwaną. Pierwszą polską uczelnią przyznającą dyplomy akademickie kobietom był Uniwersytet Jagielloński. W Warszawie, pełnoprawnymi członkiniami społeczności akademickiej stały się one dopiero w 1915 r. Początki nie były łatwe, uczelniane tabu zostało jednak raz na zawsze przełamane. Do najbardziej sfeminizowanych należał Wydział Lekarski Uniwersytetu Warszawskiego. Po ponownym wskrzeszeniu tej uczelni w 1945 r. kobietom było już zdecydowanie łatwiej. Wypełniły swoim wdziękiem
i wiedzą niejeden szpital kliniczny oraz zakład i katedrę na Wydziałach Lekarskim i Farmaceutycznym UW, a od 1950 r. Akademii Medycznej.
Z czasem zaczęto także doceniać ich osiągnięcia naukowe, czego dowodem było przyznanie prof. prof. Ewie Radwańskiej i Ewie Kuligowskiej doktoratów honoris causa. Obecnie w murach Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego studiuje ponad 7 tys. kobiet, co stanowi ok. 74% całej liczby studentów.

Katalog – Femina et Medicina. Portret Hygiei w tradycji akademickiej Warszawy

Wstęp wolny!
Zapraszamy!

Wykład pt. Wykładowcy w mundurach – „medyczna szkoła warszawska” 1809-1831

Muzeum Historii Medycyny Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego zaprasza na kolejne spotkanie z cyklu: „Dziedzictwo Asklepiosa, medycyna kontra humanistyka”, które odbędzie się 4 marca 2019 roku o godz. 17.00 w sali wykładowej im. A. Dobrzańskiego w Centrum Biblioteczno-Informacyjnym, ul. Żwirki i Wigury 63.

Tym razem będzie to wykład pt. Wykładowcy w mundurach –  „medyczna szkoła warszawska” 1809-1831, który poprowadzi dr Maria Turos  – pracownik Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.

Szkoła Lekarska w Warszawie powstała w 1809 roku i powszechnie przyjmuje się ją za początek nauczania medycyny na poziomie akademickim. Ale początki były wcześniejsze i asumpt dali im wykładowcy w mundurach – lekarze wojskowi czynnie zaangażowani w armii Księstwa Warszawskiego. Później, pomimo istnienia Szkoły, a od 1816 roku fakultetu lekarskiego w ramach Królewskiego Uniwersytetu Warszawskiego, dziś z dumą noszącego miano Uniwersytet Warszawski, również intensywnie działali na rzecz kształcenia nie tylko wyższych, ale, co było swego rodzaju ewenementem, również i średnich kadr medycznych. Pisali podręczniki, prowadzili zajęcia, służyli pomocą i radą tworząc podwaliny leczenia specjalistycznego. Trochę odeszli w cień… stąd warto ich przypomnieć i na „…ścieżkach życia…” utrwalić ślad od zapomnienia.

Ciało jako „materia godna teatralnej oprawy”. O nowożytnych teatrach anatomicznych

Muzeum Historii Medycyny Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego zaprasza na kolejne spotkanie z cyklu: „Dziedzictwo Asklepiosa, medycyna kontra humanistyka”,które odbędzie się 4 lutego 2019 roku o godz. 17.00
w sali wykładowej im. W. Grzywo-Dąbrowskiego w budynku Zakładu Medycyny Sądowej przy ul. Oczki 1.

Tym razem będzie to wykład pt. Ciało jako „materia godna teatralnej oprawy”. O nowożytnych teatrach anatomicznych, który poprowadzi
dr Emilia Olechnowicz – pracownik Instytutu Sztuki PAN.

Teatr i medycynę przez wieki łączyły wielorakie i złożone – czasem pełne sprzeczności – związki. Szczególnym tego przykładem jest zjawisko należące w równej mierze do historii medycyny i sztuk performatywnych,
a mianowicie teatr anatomiczny, który zyskał wielką popularność w XVI
i XVII-wiecznej Europie. Spektakl anatomiczny, publicznie naruszający integralność ludzkiego ciała, stał się w okresie nowożytnym nie tylko dopuszczalny, ale w pewnych warunkach nawet zalecany, traktowany jako „materia godna teatralnej oprawy”. Spektakl anatomiczny był bowiem nie tylko praktycznym wykładem anatomii, ale także publicznym widowiskiem, podczas którego — jak głosił napis na teatrze padewskim — śmierć chętnie pomagała życiu.

O pokrewieństwie Apolla i Asklepiosa, czyli o związkach sztuki i medycyny

7 stycznia, o godz. 17.00 zapraszamy na wykład dra Adama Tyszkiewicza
pt. O pokrewieństwie Apolla i Asklepiosa, czyli o związkach sztuki
i medycyny, który odbędzie się
w sali im. L. Paszkiewicza, Collegium Anatomicum, ul. T. Chałubińskiego 5.

Medycyna jest sztuką. Już od tysiącleci obie te dziedziny  przenikały się. Czytając tekst przysięgi Hipokratesa już na początku widzimy związki pomiędzy starożytnymi bogami:Przysięgam Apollinowi lekarzowi
i Asklepiosowi, i Hygei, i Panakei oraz wszystkim bogom jak też boginiom, biorąc ich za świadków, że wedle swoich sił i osądu przysięgi tej i tej pisemnej umowy dotrzymam […]
Podczas wykładu dowiedzą się Państwo, m.in. jakie sekrety ciała i natury ludzkiej możemy odkryć w znakomitych dziełach sztuki, co łączy majestatyczny kościół Santa Maria della Salute w Wenecji, malarskie wizerunki św. Sebastiana ze strojami z włoskiej komedii dell’arte, oraz na jakie choroby cierpieli znani artyści.

Dziedzictwo Asklepiosa. Medycyna kontra Humanistyka.

Muzeum Historii Medycyny Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego zaprasza w 2019 r. na nowy cykl wydarzeń muzealnych pt. „Dziedzictwo Asklepiosa. Medycyna kontra Humanistyka”. Celem spotkań, w pierwszym sezonie, będzie ukazanie medycyny na tle nauk humanistycznych, tj. historii sztuki, literatury, teatrologii, prawa i filozofii. Wszystkie spotkania będą odbywać się w pierwszy poniedziałek każdego miesiąca o godz. 17.00.
W cieplejsze miesiące zapraszamy Państwa dodatkowo na spacery, które zaplanowano na Trakcie Królewskim i kampusie Lindleya. Na początek,
7 stycznia, wystąpi Dyrektor Muzeum Historii Medycyny dr Adam Tyszkiewicz z wykładem „O pokrewieństwie Apolla i Asklepiosa, czyli o związkach sztuki i medycyny”. Podczas prelekcji dowiedzą się Państwo na jakie choroby cierpieli znani artyści. m.in. Vincent Van Gogh, Edvard Munch czy Stanisław Wyspiański, oraz które nowożytne obrazy i rzeźby powinny znaleźć się
w katalogu poświęconym związkom sztuki i medycyny i czym charakteryzowała się architektura najsłynniejszych europejskich szpitali.

Program:

7 stycznia 2019 r. – dr Adam Tyszkiewicz (Muzeum Historii Medycyny Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego) – O pokrewieństwie Apolla
i Asklepiosa, czyli o związkach sztuki i medycyny. Sala im. L. Paszkiewicza w budynku Collegium Anatomicum, ul. T. Chałubińskiego 5

4 lutego 2019 r. – dr Emilia Olechnowicz (Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk) – Ciało jako „materia godna teatralnej oprawy”. O nowożytnych teatrach anatomicznych. Sala wykładowa im. W. Grzywo – Dąbrowskiego w budynku Zakładu Medycyny Sądowej, ul. W. Oczki 1

4 marca 2019 r. – dr Maria Turos (Warszawski Uniwersytet Medyczny) – Wykładowcy w mundurach – „medyczna szkoła warszawska” 1809-1831.
Sala im. A. Dobrzańskiego w Centrum Biblioteczno-Informacyjnym,
ul. Żwirki i Wigury 63

1 kwietnia 2019 r. – prof. dr hab. Elżbieta Wichrowska (Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego) – Od proroctw, „reformy” stroju i diety
do leczenia ciała – czyli rzecz o pierwszych bloomerystkach, mesmerystkach, homeopatkach, wegeteriankach, hydropatkach i abstynentkach w Anglii i nie tylko…. Sala nr 27 w Centrum Biblioteczno-Informacyjnym,
ul. Żwirki i Wigury 63

6 maja 2019 r. – dr Karolina Paczyńska – Słynni lekarze, dawne szpitale
i nauczanie medycyny na Trakcie Królewskim
(spacer). Spotkanie przy Barbakanie od strony ul. Krzywe Koło

3 czerwca 2019 r. – dr Adam Tyszkiewicz (Muzeum Historii Medycyny Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego) – W cieniu warszawskich wieżowców. Tajemnice Kampusu Lindleya (spacer). Spotkanie przed budynkiem Collegium Anatomicum przy ul. T. Chałubińskiego 5

Prof. dr hab. n. med. WITOLD JANUSZ RUDOWSKI (1918 – 2001) nowy

W dniu 03.12.2018 w czytelni Biblioteki Głównej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego otwarto wystawę pt: Chirurg i żołnierz AK, czyli wspomnienie niezwykłej historii życia prof. dr. hab. n. med. Witolda Janusza Rudowskiego (1918 – 2001) doktora honoris causa Akademii Medycznej w Warszawie (1978) w 100. rocznicę urodzin.

Zwiedzający mogą zapoznać się z ciekawą biografią profesora oraz zobaczyć między innymi fragment ciekawej kolekcji medali prof. Witolda Janusza Rudowskiego, którą muzeum dostało w depozycie. Medale zostały przyznane prof. Rudowskiemu w dowód uznania jego osiągnięć zawodowych. Pojawiają się na nich nazwiska wielu wybitnych lekarzy polskich i zagranicznych: Józefa Strusia, Tytusa Chałubińskiego, Karola Marcinkowskiego, Ludwika Rydygiera, Ludwika Pasteura, a także nazwy uczelni i towarzystw medycznych.

Józef Polikarp Brudziński Salus aegroti suprema lex esto

Szanowni Państwo,

z przyjemnością chcielibyśmy pochwalić się naszą najnowszą publikacją w języku angielskim dotyczącą wystawy „Józef Polikarp Brudziński Salus aegroti suprema lex esto”, której otwarcie miało miejsce w  grudniu 2017 r.

Józef Polikarp Brudziński Salus aegroti suprema lex esto

Słowem wstępu:

And when all of us, both the teachers and students, and the entire university
community, envelop our reborn Alma Mater with care and love, it will remain
and flourish, and future generations will look on it with pride and repeat: The
rain came down, the streams rose, and the winds blew and beat against that
house; yet it did not fall, because it had its foundation on the rock. It was with
these words that Rector Józef Polikarp Brudziński ended his speech during
the inaugural celebration of the University of Warsaw on 15 November 1915.
Whereas I, on the hundredth anniversary of his death, would like to recall
a beautiful chapter in the history of both Polish education and medicine,
commemorating the life and academic achievements of the revived
University of Warsaw’s first rector—a world renowned neurologist, paediatrician and invaluable academic teacher, who was loved by his students.
It is a real honour to have had a predecessor who was such a celebrity, and
who was involved in so many spheres of activity: medical, academic, social
and political. It also provides me with strong motivation and the challenge to
discharge my duties with due care and diligence for the benefit of the whole
academic community, one hundred years after the reinstatement of the independent University of Warsaw and the appointment of the first rector in its history. Józef Polikarp Brudziński was the first in a series of illustrious and
great personages who, in turn, until 1950, were rectors of the University of
Warsaw, and later of the Medical Academy and of the Medical University of
Warsaw.
Józef Polikarp Brudziński was not only the first rector of the reborn University
of Warsaw, but he was also a physician. Later in the University of Warsaw’s
history—between 1915 and 1949—five of the seventeen rectors were also
medical doctors: Professor Jan Mazurkiewicz – a psychiatrist; Professor
Franciszek Krzyształowicz – a dermatologist; Professor Mieczysław
Michałowicz – a paediatrician; Professor Jerzy Modrakowski – a
pharmacologist and Professor Franciszek Czubalski – a physiologist.
I sincerely belief that 100 years after the death of Józef Polikarp Brudziński,
both current and future generations will look back with pride and gratitude at
the achievements he left to posterity, and will repeat: The rain came down, the
streams rose, and the winds blew and beat against that house; yet it did not fall, because it had its foundation on the rock.
I congratulate the Museum of the History of Medicine for preparing an
exhibition to commemorate the anniversary of the death of Rector Józef
Brudziński—the father of both the revived University of Warsaw and of the
Medical University of Warsaw.

Prof. dr hab. n. med. Mirosław Wielgoś
Rektor Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego

 

PROF. ANDRZEJ TRZEBSKI – WYBITNY UCZONY

 

Dyrektor  Instytutu Kardiologii im. Prymasa Tysiąclecia Stefana Kardynała Wyszyńskiego prof. Tomasz Hryniewiecki, Dziekan Wydziału Nauk Medycznych PAN prof. Witold Rużyłło, Dyrektor  Muzeum Historii Medycyny Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego dr Adam Tyszkiewicz,

zapraszają na sesję naukową pod Honorowym Patronatem Jego Magnificencji prof. dr. hab. n. med. Mirosława Wielgosia Rektora Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego

poświęconą pamięci Profesora Andrzeja Trzebskiego wybitnego uczonego.

Sesja odbędzie się w sali konferencyjnej Samodzielnego Publicznego Dziecięcego Szpitala Klinicznego im. Józefa Polikarpa Brudzińskiego

w Warszawie, ul. Żwirki i Wigury 63A (poziom – 1)
28 listopada 2018 r. o godz.11.oo

Program sesji: 

  • Prof. Mirosław Wielgoś ― Twórcza kariera akademicka Profesora Trzebskiego/Rector’s address on Professor Andrzej Trzebski’s creative academic career  
  • Prof. Ewa Szczepańska Sadowska ― Profesor Trzebski, fizjolog: Jego wkład
    w nauki kliniczne/ Professor Trzebski, a physiologist: his contribution to clinical sciences
  • Prof. Gianfranco Parati Zmienność ciśnienia tętniczego  mechanizmy
    i implikacje kliniczne/Blood pressure variability: mechanisms and clinical implications 
  • Prof. Krzysztof Narkiewicz― Odruchy z chemoreceptorów w stanie zdrowia
    i chorób układu sercowo-naczyniowego/Chemoreflexes in health and cardiovascular disease
  • Prof. Aleksander Prejbisz― Układ współczulny a katecholaminy  spojrzenie na wtórne postacie nadciśnienia/Sympathetic nervous system and catecholamines  focus on secondary hypertension
  • Prof. Andrzej Januszewicz― Układ współczulny a ryzyko sercowo-naczyniowe/Sympathetic nervous system and cardiovascular risk

Dyskusja/Discussion