Szanowni Państwo, wczoraj mieliśmy przyjemność gościć w 1 Programie Polskiego Radia w audycji „Eureka”, gdzie opowiadaliśmy historię strzykawki .
Poniżej zamieszczamy link z podcastem do tego wydarzenia:
W starożytności do wlewania płynów poprzez naturalne otwory ciała zwykle używano pęcherzy zwierzęcych dołączonych do drewnianych lub kościanych rurek. „Strzykawki” takie były używane głównie do wykonywania lewatyw , który to zabieg wraz z upuszczaniem krwi był uważany za panaceum na wiele przypadłości.
Pomysł użycia strzykawki do terapii dożylnej pojawił się dopiero w XVII wieku wraz z odkryciem krążenia krwi przez Anglika Williama Harvey’a w 1628 roku.
Kolejny Anglik, Christopher Wren, stwierdził, iż krążenie krwi może zostać wykorzystane do rozprowadzenia płynnych lekarstw do różnych części ciała.
W 1656 roku wykonał iniekcje dożylne wina, piwa i opium u psów. Posłużył się urządzeniem ze świńskiego pęcherza zakończonego stosiną pióra gęsiego.
Poważne zainteresowanie iniekcjami pojawiło się na początku XIX wieku. W 1844 roku wynaleziono wydążoną i pustą w środku igłę a w 1853 roku Francuz Charles Gabriel Pravaz i Szkot Alexander Wood, niezależnie od siebie wynaleźli strzykawkę w formie w której znamy ją obecnie – z cylindrem, tłokiem i igłą.
Na początku strzykawki były wielorazowe, metalowo-szklane i szklane (co wiązało się z dużymi kosztami produkcji i łatwo ulegały uszkodzeniom) a zastrzyki głownie w celu i złagodzenia bólu (morfina), potem zaczęto wstrzykiwać inne środki np chininę w celu leczeniu malarii, lub chlorek rtęci w celu leczenia kiły.
W latach dwudziestych XX wieku wynalezienie insuliny spowodowało gwałtowny wzrost produkcji strzykawek na świecie: w 1920 roku było to ok. 100,000 rocznie, w latach 30 już 2,5 mln a w 1952 7.5 mln. Obecnie w samych tylko USA, diabetycy zużywają ich ponad miliard rocznie.
W 1950 r. Arthur Smith w USA otrzymał patent na jednorazową szklaną strzykawkę co znacznie ułatwiło program masowych szczepień (np. przeciwko polio w latach 50 XX w.)
W 1956 roku patent na jednorazową plastikową strzykawkę otrzymał nowozelandczyk Colin Murdoch ale minęło ponad 20 lat zanim plastikowa jednorazowa strzykawka upowszechniła się na całym świecie.
Serdecznie zapraszamy do zapoznania się z nagraniem!
