„Gdy gaśnie pamięć ludzka dalej mówią kamienie” Tytuł tej publikacji, dokumentuje kolejną wystawę w Muzeum Historii Medycyny Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, to słowa wypowiedziane przed laty przez Prymasa Tysiąclecia – Stefana kardynała Wyszyńskiego.
Wystawa mówi o wybitnych postaciach Uczelni, o ważnych miejscach
i wydarzeniach w jej historii, utrwalonych na pamiątkowych tablicach
i w rzeźbach zdobiących nasze szpitale, sale wykładowe i zakłady naukowo-dydaktyczne. Te „kamienie” – tablice i rzeźby – stały się kanwą ekspozycji –
a także publikacji. Dokonując niezbędnego wyboru kierowaliśmy się zarówno znaczeniem postaci, miejsca lub wydarzenia, jak i formą upamiętnienia. Przedstawiane obiekty powstawały w różnych okresach minionego stulecia
i są, obok treści, także swoistym signum temporis i przekrojem stylów sztuki kommemoratywnej.
Pierwsza część publikacji przedstawia (w skrócie) fragment ekspozycji poświęcony osobom. Wizerunek tablicy lub rzeźby wzbogacono krótką notą biograficzną i uzupełniono stosownymi ilustracjami. Układ drugiej części – poświęconej gmachom – jest zbliżony. Obie części przedziela plan międzywojennej Warszawy ze wskazaniem umiejscowienia tych gmachów. Przypomnienie wydaje się zasadne, skoro niektórych już nie ma (Szpital Karola i Marii) inne istnieją w zmienionym kształcie, a ich pierwotne nazwy (Szpital Starozakonnych, Szpital św. Stanisława) są niemal nieznane, a kolejne znikają ze struktury Uczelni (Zakłady Teoretyczne przy Krakowskim Przedmieściu, Szpital przy ul. Litewskiej).
Papier, wbrew pozorom, jest nie mniej trwałą formą upamiętnienia, niż marmur lub brąz. Niech więc ta publikacja zapisze w pamięci zarówno wystawę,
jak i jej bohaterów – i stanie się kolejnym „kamieniem”.
Prof. dr hab. med. Edward Towpik – Dyrektor Muzeum Historii Medycyny Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
