Wykład pt. „Nie ma ani takiej nędzy, ani takiego bogactwa, które by higieny nie potrzebowało stale” Prof. Marcin Kacprzak – lekarz, filantrop, czarodziej słowa, nauczyciel i rektor.

MHM WUM/1807
MHM WUM/1807

 

w imieniu Muzeum Historii Medycyny Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego oraz prelegentki dr hab. Anety Nitsch-Osuch – Kierownika Zakładu Medycyny Społecznej i Zdrowia Publicznego WUM serdecznie zapraszamy na wykład pt. „Nie ma ani takiej nędzy, ani takiego bogactwa, które by higieny nie potrzebowało stale” poświęcony prof. Marcinowi Kacprzakowi – lekarzowi, filantropowi, czarodziejowi słowa, nauczycielowi i rektorowi, który odbędzie się 17 lutego 2020 r. o godz. 17:00 w sali im. W. Grzywo-Dąbrowskiego, przy ul. Oczki 1 w Zakładzie Medycyny Sądowej WUM.

Wykład będzie dotyczył jednego z pierwszych dziekanów i rektorów Akademii Medycznej w Warszawie, profesora Marcina Kacprzaka (1888-1968), który był pionierem higieny i medycyny społecznej (dziś powiedzielibyśmy – zdrowia publicznego) w Polsce. Profesor Marcin Kacprzak jako jeden z pierwszych naukowców wprowadził do terminologii medycznej pojęcie medycyny zapobiegawczej i dostrzegał znaczenie nierówności społecznych (aktualnie nazywanych nierównościami w zdrowiu). Był współtwórca Światowej Organizacji Zdrowia, jako jedyny Polak został uhonorowany najwyższym wyróżnieniem WHO – Medalem Leona Bernarda. Relegowano Go ze szkoły za propagowanie języka ojczystego, w swych artykułach i wykładach posługiwał się kunsztowną polszczyzną. Wspominano go jako skromnego człowieka; był szczerze lubiany przez studentów; ufundował stypendia dla młodzieży; w swych rodzinnych stronach nazywany „Nasz Doktór”.

Wykład będzie kolejną prelekcją z cyklu wykładów pt. „Koryfeusze warszawskiej medycyny akademickiej i ich szkoły naukowe”.

Wystawa pt. „1920-2020. 100 lat nauczania interny. Mściwój Semerau-Siemianowski – ojciec współczesnej kardiologii”

Muzeum Historii Medycyny WUM zaprasza 13 stycznia o godz. 13.00 na otwarcie wystawy pt. „1920-2020. 100 lat nauczania interny. Mściwój Semerau-Siemianowski – ojciec współczesnej kardiologii”, ul. Trojdena 2a, Centrum Dydaktyczne WUM, I piętro.

Wystawa jest objęta honorowym patronatem JM Rektora prof. dra hab. Mirosława Wielgosia.

Ponad 100 lat temu, na początku roku akademickiego 1918/1919 w II Klinice Chorób Wewnętrznych Uniwersytetu Warszawskiego, zorganizowanej w Szpitalu św. Ducha przy ul. Elektoralnej, dr Mściwój Semerau-Siemanowski podejmuje prace jako adiunkt u prof. Kazimierza Rzętkowskiego (1870-1924). W klinice tej Mściwój Semerau-Siemianowski rozwija metody czynnościowych badań serca i układu krążenia, włącza − wynalezione stosunkowo niedawno, bo kilkanaście lat temu − badanie elektrokardiograficzne (EKG) do rutynowych badań pacjentów. Od roku 1920 prowadzi pierwsze w historii uczelni wykłady na temat fizykalnych badań pacjentów internistycznych, nie będąc jeszcze docentem. Można więc uznać symbolicznie, że obchodzimy właśnie 100-lecie nowożytnego nauczania interny i badania układu krążenia w naszej Alma Mater.

Trzydzieści lat później przyjdzie czas na wyodrębnienie się kardiologii z interny. Ale najpierw, jeszcze w latach 20. i 30. ubiegłego wieku, w tym po śmierci swojego przełożonego, dr Mściwój Semerau-Siemianowski bardzo intensywnie tworzy podwaliny kardiologii.

W 1922 roku publikuje rozprawę O czynności samoistnie bijących komór sercowych u człowieka: studium farmakologiczne i patologiczno-fizjologiczne, która stała się podstawą habilitacji. Tuż po niej młody docent prowadzi własne wykłady poświęcone diagnostyce i terapii chorób układu krążenia. Od roku akademickiego 1924/25 organizuje i podejmuje kierownictwo Oddziału Chorób Wewnętrznych w nowym Szpitalu św. Łazarza na ul. Książęcej – pierwszego w Polsce oddziału specjalizującego się w chorobach układu krążenia, z osobną pracownią analityczną, radiologiczną, elektrokardiograficzną, hematologiczną oraz spoczynkowej przemiany materii. W ośrodku powstaje też pokój do badań eksperymentalnych na zwierzętach. Pracownie wyposaża częściowo własnym kosztem.

W 1935 roku wycofuje się z prowadzenia części wykładów dydaktycznych z interny, poświęcając się już tylko zagadnieniom kardiologicznym – w latach 1936-38 prowadzi pierwsze w Polsce, dwutygodniowe szkolenia podyplomowe dla lekarzy z kardiologii. Powołanie samodzielnych struktur polskiej kardiologii przerywa jednak II wojna światowa. Do idei tej wraca prof. Mściwój Semerau-Siemianowski zaraz po wojnie, po powrocie do Warszawy w 1949 roku.

W 2020 roku minie dokładnie 70 lat od czasu, gdy 15 stycznia 1950 roku w II Klinice Chorób Wewnętrznych Uniwersytetu Warszawskiego – czołowym warszawskim ośrodku internistycznym − powołano Sekcję Kardiologiczną Towarzystwa Internistów Polskich (TIP) pod kierownictwem prof. Mściwoja Semerau-Siemanowskiego. W skład Sekcji, poza przewodniczącym, weszli trzej uczniowie i współpracownicy Mistrza: Jerzy Jakubowski (wiceprezes), Dymitr Aleksandrow (sekretarz) i Edward Żera (skarbnik). 70 lat temu rozpoczął się więc de facto formalny proces wychodzenia kardiologii z interny, a nowo powstała Sekcja TIP już cztery lata później stała się Polskim Towarzystwem Kardiologicznym (PTK), co przypieczętowano 28 lutego 1954 roku. O tym wszystkim w 100. i 70. rocznicę wydarzeń przypominamy w murach Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego na niniejszej wystawie.

prof. dr hab. Krzysztof J. Filipiak

Wykład pt. „Warszawskie Szkoły Kardiologiczne – historia badań nad sercem i naczyniami w Warszawski Uniwersytet Medyczny”

Szanowni Państwo z nowym rokiem ruszamy z nowym cyklem wykładów pt. „Koryfeusze warszawskiej medycyny akademickiej i ich szkoły naukowe”.
Już 13 stycznia 2020 r. rozpoczynamy pierwszym wykładem, na którym
prof. Krzysztof J. Filipiak wygłosi prelekcje pt. „Warszawskie Szkoły Kardiologiczne – historia badań nad sercem i naczyniami w Warszawski Uniwersytet Medyczny„.

Prelekcji będzie towarzyszył wernisaż wystawy pt. „1920-2020. 100 lat nauczania interny w Warszawie. Mściwój Semerau-Siemianowski – ojciec współczesnej kardiologii”.

Wspomnienie o prof. Marianie Grzybowskim

Muzeum Historii Medycyny WUM zaprasza na spotkanie poświęcone pamięci prof. Mariana Grzybowskiego, które odbędzie się 11 grudnia  o godz. 12:30 w sali im. M. Grzybowskiego, przy ul. Koszykowej 82a w Katedrze i Klinice Dermatologicznej WUM.

Podczas spotkania zostaną wygłoszone dwa wykłady:

„Zapomniany lekarz chorób skóry z ulicy Koszykowej”
Dr n. hum Adam Tyszkiewicz – Dyrektor Muzeum Historii Medycyny WUM.

oraz

„Prof. Marian Grzybowski – Prezes dwóch epok.”
Prof. nadzw. dr hab. n. med. Jerzy Jurkiewicz – Prezes Towarzystwa Lekarskiego Warszawskiego.

11 grudnia 2019 roku minie 70 lat od tragicznej śmierci Mariana Grzybowskiego − wybitnego dermatologa, kierownika czołowej Kliniki Dermatologicznej w Polsce. Jest to rocznica pozwalająca na przypomnienie dorobku wybitnego naukowca. Profesor otworzył Klinikę na Świat, o czym świadczą jego liczne kontakty międzynarodowe i liczne publikacje w zagranicznych czasopismach. Opracował w 1938 roku histopatologię rumienia guzowatego erythema nodosum. Pracował nad patogenezą bielactwa i mięsaków. Zajmował się głównie terapią rentgenowską skóry. Od 1940 r. był członkiem Tajnej Rady Wydziału Lekarskiego. Został także wykładowcą na Tajnym Uniwersytecie Ziem Zachodnich i w Szkole doc. Jana Zaorskiego. Po wojnie odbudowywał Klinikę Dermatologiczną, działając jednocześnie na rzecz Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego i Towarzystwa Lekarskiego Warszawskiego.

Naszymi Partnerami są:

* Katedra i Klinika Dermatologiczna WUM
* Warszawski Oddział Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego
* Towarzystwo Lekarskie Warszawskie
oraz
* Studenckie Koło Naukowe Dermatologiczne WUM.

Spotkanie kończy w Muzeum Historii Medycyny cykl wykładów pt. „Dziedzictwo Asklepiosa. Medycyna kontra Humanistyka” i zapowiada jednocześnie nową serię na rok 2020 pt. „Koryfeusze warszawskiej medycyny akademickiej i ich szkoły naukowe”.

Wystawa pt. „Tradycja i nowoczesność. Dwa kampusy Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego”

Muzeum Historii Medycyny WUM zaprasza w grudniu na wystawę  pt. „Tradycja i nowoczesność. Dwa kampusy Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego” w łączniku pomiędzy Rektoratem a Centrum Biblioteczno-Informacyjnym, przy ul. Żwirki i Wigury 63 w Warszawie.

Mijamy te miejsca na Kampusach Lindleya i Banacha na co dzień, pędząc na zajęcia lub śpiesząc do pacjenta. Często nie mamy czasu, by przystanąć przy nich na chwilę i zwrócić uwagę na szczegóły otaczającej nas architektonicznej i urbanistycznej rzeczywistości. Należy nad takim stanem rzeczy ubolewać, budowlane niuanse kryją w sobie bowiem wiele historii, a także wskazówek odwołujących się do medycznej tradycji akademickiej. Czytaj dalej „Wystawa pt. „Tradycja i nowoczesność. Dwa kampusy Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego””

Spotkanie pt. „O wojnie i medycynie”.

Muzeum Historii Medycyny WUM zaprasza na spotkanie pt. „O wojnie i medycynie”, które odbędzie się 20 listopada o godz. 17:30 w sali im. prof. J. Zaorskiego w budynku Centrum Biblioteczno-Informacyjnym WUM (parter) przy ul. Żwirki i Wigury 63 w Warszawie.

Podczas wydarzenia prof. Tadeusz Nasierowski (Katedra Psychiatrii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego) wygłosi prelekcję poświęconą kultywowaniu pamięci o zagładzie chorych w Brandenburgu nad Hawelą.

Ważnym punktem spotkania będzie też promocja książki autorstwa Mateusza Kubickiego (IPN Gdańsk) „Kapitan ostatni opuszcza swój statek… Józef Władysław Bednarz (1897-1939)”.

Spotkanie organizowane we współpracy z Instytutem Pamięci Narodowej w Gdańsku wpisuje się w obchody 80. rocznicy wybuchu II wojny światowej.

Zagłada osób chorych psychicznie w tzw.„Starej Rzeszy” (akcja T4) była do sierpnia 1941 r. centralnie sterowanym programem, zwanym „planową eutanazją”, całkowicie zbiurokratyzowanym, w postaci ściśle określonej procedury medycznej. Chorzy byli gazowani w 6 ośrodkach eutanazji. Pierwszym z nich było dawne więzienie w Brandenburgu nad Hawelą. Ośrodek ten, w którym zabito ponad 9 tys. osób, działał tylko w 1940 r. W 2012 r. na jego terenie Fundacja Brandenburskie Miejsca Pamięci (Stiftung Brandenburgische Gedenkstätten) utworzyła ośrodek dokumentacji i pamięci tej zbrodni. Odtąd każdego roku 1 września odbywa się uroczystość upamiętniająca ofiary i zaproszona osoba wygłasza mowę poświęcona pamięci osób zabitych. W 2019 r. z okazji 80 rocznicy wybuchu II wojny światowej do wygłoszenia mowy zaproszono osobę z Polski (Tadeusza Nasierowskiego).

Wydarzenie zaplanowane na 20 listopada 2019 r. w Warszawie jest jednym z elementów kultywowania pamięci o osobach wybitnych. Taką właśnie był Józef Władysław Bednarz, lekarz psychiatra, który w swoim postępowaniu zawsze kierował się zasadami humanitaryzmu i szacunku do osób chorych. Od 1930 r. Bednarz przebywał na Pomorzu Gdańskim. Tam zastał go wybuch wojny i początek niemieckiej okupacji tych terenów. Dr Józef Bednarz mógł się uratować, ale pozostał w szpitalu w Świeciu, na czele którego stał od 1933 r. Niemcy zamordowali go w tym samym miejscu, gdzie masowo zabijano jego podopiecznych – pacjentów. Prezentowana książka „Kapitan ostatni opuszcza swój statek…” Józef Władysław Bednarz (1879–1939)” przyczynia się do zachowania pamięci o osobach wybitnych – ofiarach zbrodni pomorskiej
1939 r.

130. rocznica śmierci dra Tytusa Chałubińskiego.

4 listopada 2019 r. to data szczególna dla polskiej medycyny: tego dnia przypadła bowiem 130. rocznica śmierci dra Tytusa Chałubińskiego – wybitnego klinicysty, wykładowcy Akademii Medyko-Chirurgicznej, nauczyciela wielu pokoleń lekarzy, który odznaczył się w dziejach naszego kraju nie tylko swoimi dokonaniami naukowymi, lecz także osiągnięciami na polu nauk przyrodniczych.


W nawiązaniu do tej rocznicy Warszawski Uniwersytet Medyczny wraz z Muzeum Tatrzańskim w Zakopanem uczcili pamięć Chałubińskiego pod jego pomnikiem w Zakopanem. Dyrektor Muzeum Tatrzańskiego – Anna Wende-Surmiak odczytała zebranym list Rektora WUM – prof. Mirosława Wielgosia oraz zademonstrowała medal im. dr. Tytusa Chałubińskiego, podarowany przez naszą Uczelnię zakopiańskiemu Muzeum. Medal im. dr. Tytusa Chałubińskiego, ustanowiony z okazji 200-lecia utworzenia pierwszej Szkoły Chirurgicznej w Warszawie, 180-lecia powstania Wydziału Akademicko–Lekarskiego oraz 100-lecia śmierci dra Tytusa Chałubińskiego, został nadany w uznaniu działań Muzeum Tatrzańskiego, służących zachowaniu dla przyszłych pokoleń pamiątek po dr. T. Chałubińskim oraz kultywowanie tak ważnej w jego życiu kultury góralskiej, a także za podtrzymywanie pamięci o lekarzu-taterniku.

Następnie, w imieniu naszej Uczelni, Kinga Warszawska z Muzeum Historii Medycyny WUM złożyła wieniec na grobie Chałubińskiego, znajdującym się na Pęksowym Brzysku w Zakopanem.

Ponadto, by upamiętnić tak ważną dla naszego Uniwersytetu postać, w Muzeum Historii Medycyny WUM w dniu wczorajszym odbył się wykład z cyklu: „Dziedzictwo Asklepiosa, medycyna kontra humanistyka” pt. „Tytus Chałubiński – sylwetka lekarza z Tatrami w tle” . Prelegentami byli: Barbara Petrozolin-Skowrońska – autorka książki: „Król Tatr z Mokotowskiej 8. Portret doktora Tytusa Chałubińskiego” oraz prof. Zbigniew Wójcik – historyk nauki i geolog.

 

Wykład pt. „Tytus Chałubiński – sylwetka lekarza z Tatrami w tle.”

Narodowe Archiwum Cyfrowe PIC_1-U-8071

Muzeum Historii Medycyny Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego zaprasza na kolejne spotkanie z cyklu: „Dziedzictwo Asklepiosa, medycyna kontra humanistyka”, które odbędzie się 4 listopada 2019 roku o godz. 17.00 w sali seminaryjnej im. prof. J. Zaorskiego w Centrum Biblioteczno-Informacyjnym, ul. Żwirki i Wigury 63..

Wykład pt. „Tytus Chałubiński – sylwetka lekarza z Tatrami w tle.” odbędzie się w 130. rocznicę śmierci najsłynniejszego polskiego lekarza XIX wieku.

Naszymi Gośćmi będą:

BARBARA PETROZOLIN – SKOWROŃSKA
autorka książki: „Król Tatr z Mokotowskiej 8.”
Portret doktora Tytusa Chałubińskiego.
oraz
Prof. dr hab. ZBIGNIEW WÓJCIK, historyk nauki, geolog,
,,Dobroczyńca Tatrzańskiego  Parku Narodowego”,
autor artykułów o Chałubińskim w Tatrach i Zakopanem.

Referenci ukażą słynnego lekarza, profesora Cesarskiej Akademii Medyko-Chirurgicznej w Warszawie, następnie Szkoły Głównej Warszawskiej, człowieka o wszechstronnej wiedzy humanistycznej – zaangażowanego w sprawy Polski w czasach dramatycznych wydarzeń i trudnych wyborów. Przedstawią Go też jako „odkrywcę” Zakopanego, pioniera taternictwa i turystyki górskiej, badacza przyrody tatrzańskiej.

Fotorelacja ze spaceru pt.: „Na zawsze zapamiętani.”

W sobotę 26/10/2019 r. odbył się spacer po Cmentarzu Wojskowym w Warszawie. Pogoda choć już jesienna, bardzo nam dopisała. Alejki usłane złotymi i rudymi liśćmi zachęcały do przechadzki, zgłębienia wiedzy o  lekarzach i farmaceutach, których już nie ma między nami oraz pochylenia się w zadumie nad ich grobami.

Bardzo dziękujemy Pani Prorektor ds. Studenckich i Kształcenia WUM prof. Barbarze Górnickiej za opowieść o prof. Jerzym Majkowskim, prof. Robertowi Rudowskiemu za wspomnienie o swoim ojcu prof. Witoldzie Rudowskim, prof. Bibianie Mossakowskiej za opowieść o swoim mężu prof. Mirosławie Janie Mossakowskim, a także dr Ewie Kosińskiej i dr. Henrykowi Rebandelowi za wsparcie przy omówieniu sylwetek prof. Marcina Kacprzaka i dr. Aleksandra Tulczyńskiego.

Wszystkim serdecznie dziękujemy za obecności.

Spacer pt. „Na zawsze zapamiętani.” po Cmentarzu Wojskowym w Warszawie.

W imieniu Muzeum Historii Medycyny WUM zapraszamy…

Po sierpniowej wizycie akademików na Starych Powązkach nadszedł czas na odwiedziny grobów warszawskich lekarzy i farmaceutów na Cmentarzu Wojskowym w Warszawie. Ze względu na zbliżający się dzień Wszystkich Świętych zapraszamy w sobotę 26 października o godz. 11.00 na spacer pt. „Na zawsze zapamiętani.”, po kolejnej słynnej stołecznej nekropolii, by zapalić świeczki na grobach m.in. prof. prof. embriologa Mieczysława Konopackiego , kardiologa Zdzisława Askanasa, fizjologa Andrzeja Trzebskiego i dermatologa Mariana Grzybowskiego. Odwiedzimy także wspólnie miejsca spoczynku rektorów Marcina Kacprzaka (Akademia Medyczna w Warszawie) i Józefa Ujejskiego (Uniwersytet Warszawski). Tradycyjnie zwrócimy uwagę na uniwersyteckie zwyczaje pogrzebowe, dzieje akademickiej medycyny i farmacji w Warszawie oraz wskażemy najciekawsze symbole sztuki cmentarnej.

Czas zwiedzania do 2 godz. zegarowych. Spotkanie przy bramie bocznej Cmentarza Wojskowego (od strony parkingu), ul. Powązkowska 43/45.

Serdecznie zapraszamy !