Kategoria: Aktualności

Opublikowane w

Wykład  „O klinice dla legionistów, czyli jak działała rzymska służba zdrowia” – prof. Piotr Dyczek

Który z rzymskich cesarzy cierpiał na chroniczną biegunkę a któremu zaszkodził sos z muchomorów? W jaki sposób Galen, jeden z najwybitniejszych lekarzy nowożytnych,  zidentyfikował kto był kochankiem żony cesarza Marka Aureliusza? Ile zarabiał rzymski lekarz i dlaczego rzymscy legioniści stacjonujący w Europie mieli często problemy z oczami?  Odpowiedzi na te i inne pytania znajdziecie Państwo podczas wykładu pt. „O klinice dla legionistów, czyli jak działała rzymska służba zdrowia” do którego obejrzenia Muzeum Historii Medycyny WUM serdecznie zaprasza. Wykład odbył się 27 października 2020 r. z inicjatywy JM Rektora Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego prof. dr. hab. n. med. Zbigniewa Gacionga w Klinice Chorób Wewnętrznych, Nadciśnienia Tętniczego i Angiologii WUM.  Podczas wykładu, który ma charakter popularnonaukowy, autor przybliża w prosty i przystępny sposób (okraszony duża porcją humoru) meandry rzymskiej medycyny. Creme de la Creme prezentacji to wirtualny spacer po trójwymiarowej rekonstrukcji rzymskiego szpitala wojskowego w Novae (dzisiejsza Bułgaria) gdzie zajrzymy do wszystkich, nawet najbardziej intymnych, zakątków.

Wykład prowadzi profesor Uniwersytetu Warszawskiego Piotr Dyczek,  archeolog klasyczny, autor ponad 200 prac naukowych i szef kilku ekspedycji archeologicznych (m in. W Egipcie, Sudanie i Bułgarii).

Zapraszamy!

Rys. Widok na Wyspę Tyberyjską przedstawioną jako statek, po lewej Świątynia Eskulapa. Giovanni Ambrogio Brambilla, 1582

Opublikowane w

Nowe depozyty w naszym Muzeum- przedwojenne modele anatomiczne

Szanowni Państwo, chcielibyśmy przedstawić Państwu nowe depozyty, które dotarły do naszego Muzeum.  Są to przedwojenne modele anatomiczne, które użyczono nam dzięki uprzejmości kierownika  Zakładu Anatomii Prawidłowej i Klinicznej prof. Bogdana Ciszka. Wykonane z gipsu (często także z  dodatkiem papieru typu „mache”) oraz ręcznie malowane,  modele takie stały się popularnymi materiałami dydaktycznymi do nauki anatomii na początku XX wieku oraz praktycznym zamiennikiem trudno dostępnych zwłok ludzkich.

Wszystkie trzy modele będą świetnym dodatkiem do naszej otwieranej w zimę 2021 roku wystawy stałej. Jednym z nich jest prezentowana męska figura z wyeksponowaną muskulaturą. Lewe ramię jest uniesione  ze zgiętą w łokciu wyprostowaną ręką. Prawe ramię jest lekko zgięte, skierowane w dół z dłonią złożoną do góry. Ułożenie nóg powoduje skręcenie bioder. Ta pozycja pozwala na określenie i uwidocznienie określonych  grup mięśni rąk i nóg, górnej części klatki piersiowej i bioder zarówno w stanie rozciągniętym i napiętym (po lewej stronie figury), jak i zgiętym i nieco zrelaksowanym (po prawej stronie modelu). Od XVIII wieku do tego rodzaju przedstawienia anatomicznie dopracowanego muskularnego człowieka odnosi się francuskie określenie écorché (obdarty ze skóry) – zarówno w historii sztuki, jak i medycynie.

Najwcześniejsze potwierdzone przedstawienia artystycznych écorchés pochodzą z okresu renesansu. Zachowało się wiele rysunków écorché autorstwa Leonarda da Vinci (1452–1519), na przykład studium ramienia z wyciągniętą do dołu w czterech pozycjach ręką (1509–1510), którą pokazujemy na ostatnim zdjęciu. Inne znane przykłady to „Ecorche” Jean Antoine Houdona z 1767 roku, „Św. Bartłomiej”  Marco d’ Agrate z 1562 roku czy „Smugglerius” Williama Pinka z 1864 roku.

Wszystkie te słynne przedstawienia wraz ze zdjęciami zostały zamieszczone w dziale Sztuka—Dzieła Sztuki  na naszej stronie Teatru Anatomicznego www.teatranatomiczny.wum.edu.pl na którą serdecznie zapraszamy!

 

Opublikowane w

Rocznica powstania Uniwersytetu Warszawskiego

Jan F. Piwarski, Pałac Kazimierzowski, litografia,1824
Źródło: Muzeum Warszawy

W dniu dzisiejszym obchodzimy 204 rocznicę powstania Uniwersytetu Warszawskiego. Na mocy edyktu cesarza Aleksandra I , z inicjatywy Stanisława Kostki Potockiego i Stanisława Staszica,  19 listopada 1816 roku powstał Królewski Uniwersytet Warszawski. Pierwszym rektorem został ksiądz pijar, teolog i profesor literatury w Liceum Warszawskim Wojciech A. Szweykowski.

Początkowo na Uniwersytecie powołano pięć wydziałów: Wydział Prawa, Wydział Filozoficzny, Wydział Teologiczny, Wydział Nauk i Sztuk Pięknych oraz Wydział Lekarski, który powstał z istniejącego wcześniej od 1809 roku Wydziału Akademicko- Lekarskiego.

Wydział Lekarski  kształcił lekarzy „wyższych”- magistrów mogących ubiegać się  o stopień doktorski oraz lekarzy „niższych” – chirurgów I i II rzędu, akuszerów, okulistów, także aptekarzy i akuszerki.

Uniwersytet funkcjonował jedynie 15 lat, bowiem po upadku  Powstania Listopadowego zlikwidowano wszystkie uczelnie wyższe Królestwa Polskiego.

 

Opublikowane w

Wykład pt: „Wirusy i epidemie – temat na czasie”

W imieniu Muzeum Historii Medycyny Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego oraz prelegenta – dra hab. n. med. Tomasza Dzieciątkowskiego serdecznie zapraszamy na wykład pt. „Wirusy i epidemie – temat na czasie”. Będzie to pierwsza z serii dziesięciu prelekcji realizowanych w ramach projektu „Poznaj tajemnice ciała ludzkiego w teatrze anatomicznym XXI wieku”. Czytaj dalej „Wykład pt: „Wirusy i epidemie – temat na czasie””

Opublikowane w

„Inauguracje roku akademickiego na Uniwersytecie Warszawskim w okresie międzywojennym”

Szanowni Państwo  serdecznie zapraszamy do przeczytania nowego artykułu pt. „Inauguracje roku akademickiego na Uniwersytecie Warszawskim                 w okresie międzywojennym”. Opisuje on zwyczaje i sposób celebracji tego dnia wśród studentów i władz uczelni. Publikację tę znajdziecie Państwo           w czasopiśmie MDM WUM nr 9/2020 str. 52-56

2020-9-MDMWUM Inauguracje roku akademickiego na Uniwersytecie Warszawskim

Opublikowane w

„Wygrać z chorobą – pojedynki na śmierć i życie z malarią i AIDS w świecie sportu”

Szanowni Państwo zapraszamy do zapoznania się z nowym artykułem poruszającym tematykę wpływu dwóch chorób zakaźnych – malarii i AIDS – na sport. Publikację pt. „Wygrać z chorobą – pojedynki na śmierć i życie z malarią i AIDS w świecie sportu” znajdziecie Państwo w czasopiśmie MDWUM nr 7/8/2020 str. 44-48.

2020-7-8-MDWUM Wygrać z chorobą – pojedynki na śmierć i życie z malarią i AIDS w świecie sportu

Opublikowane w

Wystawa na stulecie powołania Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego i otwarcia Warszawskiej Kliniki Dermatologicznej

Rok akademicki 2020/2021 to szczególny czas dla polskiej dermatologii. 100 lat temu powołano bowiem Polskie Towarzystwo Dermatologiczne (PTD) oraz otwarto w Warszawie przy ul. Koszykowej Klinikę Dermatologiczną. W nawiązaniu do tego okrągłego jubileuszu przygotowaliśmy wystawę prezentującą dzieje tych dwóch niezwykle ważnych dla polskiej medycyny instytucji. Prezentujemy na niej, obok siebie, sylwetki dwóch wybitnych warszawskich dermatologów: wybitnego teoretyka Franciszka Krzyształowicza – pierwszego kierownika Kliniki oraz Roberta Bernhardta – pierwszego prezesa PTD, ordynatora w Szpitalu św. Łazarza a przede wszystkim znakomitego klinicysty. W okresie międzywojennym często ze sobą rywalizowali, prowadzili spory naukowe, dzięki czemu nie tylko rozwijała się nad Wisłą tytułowa dziedzina medycyny, ale pojawić się też kolejni wybitni badacze, m.in. Stefania Jabłońska kontynuująca dzieło swoich poprzedników. Czytaj dalej „Wystawa na stulecie powołania Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego i otwarcia Warszawskiej Kliniki Dermatologicznej”

Opublikowane w

Po drugiej stronie cmentarnej bramy. Groby medyków i farmaceutów na warszawskich nekropoliach protestanckich

Zdjęcie ze spaceru: Wanda Widomska, Dział Fotomedyczny WUM. 

Zgodnie z realizowanym przez Muzeum Historii Medycyny WUM cyklem spacerów po warszawskich nekropoliach, grupa pasjonatów historii sztuki medycznej miała okazję zwiedzić Cmentarz Ewangelicko-Augsburski i Cmentarz Ewangelicko-Reformowany. O sylwetkach wybitnych lekarzy i farmaceutów pochowanych tamże opowiedział, z charakterystyczną dla siebie pasją i zaangażowaniem, Dyrektor Muzeum Historii Medycyny WUM – dr Adam Tyszkiewicz. Nauczycieli akademickich naszej uczelni reprezentował prof. Krzysztof J. Filipiak, który wzbogacił spacer opowieścią o historii rehabilitacji kardiologicznej. Czytaj dalej „Po drugiej stronie cmentarnej bramy. Groby medyków i farmaceutów na warszawskich nekropoliach protestanckich”

Opublikowane w

Spacer pt. „Po drugiej stronie cmentarnej bramy” po cmentarzach ewangelickich w Warszawie.

W imieniu Muzeum Historii Medycyny WUM zapraszamy 7 września o godz. 17.00 na spacer po cmentarzach ewangelickich pt. „Po drugiej stronie cmentarnej bramy”.

Ze względu na sytuację epidemiologiczną prosimy o wcześniejsze, obowiązkowe zapisy na adres mailowy: muzeum@wum.edu.pl, ponieważ grupa nie może przekroczyć tego dnia 25 uczestników. W momencie zebrania się grupy, wszyscy uczestnicy spaceru zostaną poinformowani o zapisie mailem zwrotnym. Prosimy o zabranie ze sobą obowiązkowo maseczek.

Czas zwiedzania do 2 godz. zegarowych. Spotkanie przy bramie Cmentarza Ewangelicko-Reformowanego, ul. Żytnia 42.
Spacer poprowadzi dr Adam Tyszkiewicz.

Wrześniowy spacer będzie już trzecim spotkaniem w ostatnich kilkunastu miesiącach przypominającym sylwetki słynnych lekarzy i farmaceutów na warszawskich nekropoliach. Tym razem odwiedzimy wspólnie zazwyczaj rzadziej odwiedzane, ale równie interesujące dwa cmentarze ewangelickie, na których znajdują się groby tak słynnych medyków jak: pediatry Władysława Szenajcha,  radiologa Marii Werkenthin, embriologa Jana Feliksa Tura czy  patologa Franciszka Venuleta. 7 września zatrzymamy się również przy grobie zmarłego przed trzema laty rektora Akademii Medycznej w kadencji 1979-1981 prof. Jerzego Szczerbania. Wiele nagrobków, przy których będziemy się zatrzymywać, będzie niezwykle interesujących również ze względu na ich wartość artystyczną, z tego też powodu konieczne będzie przywołanie nazwisk słynnych warszawskich rzeźbiarzy, architektów i kamieniarzy. Tradycyjnie będziemy zwracać uwagę na groby innych zasłużonych warszawskich akademików oraz przedstawicieli stołecznego duchowieństwa, przemysłu oraz świata kultury.  

Serdecznie zapraszamy !

Wszystkie Prawa Zastrzeżone – Muzeum Historii Medycyny